Hesap soyutlama kripto paranın geleceğidir.
Bu ifadeyi birçok kez duymuş ancak tam olarak ne anlama geldiğinden emin olamamış olabilirsiniz. Bugün bunu açıklığa kavuşturalım.
Size hesap soyutlamasının ne olduğunu, nasıl çalıştığını ve kripto para uygulamalarında nasıl devrim yaratacağını anlatan yeni başlayanlar için bir rehber sunacağım.
Hesap soyutlamanın teknik ve uygulama detaylarına girmeyeceğiz (bu daha sonra ele alınacak bir konu). Bunun yerine, üst düzey bir genel bakış sunacak ve hesap soyutlamanın son birkaç yılda kripto para birimindeki kullanıcı deneyimini nasıl geliştirdiğini göstereceğiz.
Hesap Soyutlama nedir?
Basitçe ifade etmek gerekirse, hesap soyutlama, kripto cüzdanlarının (hesapların) işlevselliğini önemli ölçüde artıran bir dizi çerçeve ve standarttır.
Bunu 1999 model bir Honda Civic’e uçuş yetenekleri eklemek gibi düşünebilirsiniz – hala bir araba olarak işlev görüyor ama artık çok daha fazlasını yapabiliyor.
Kripto cüzdanlarının neden varsayılan olarak bu güçlü özelliklerle gelmediğini merak edebilirsiniz. Bunun yanıtı, bazı modern blok zincirlerinde oldukça güçlü olmalarıdır. Bununla birlikte, Ethereum gibi geleneksel blok zincirleri için hesaplar, tüm potansiyel kullanımlarını ve kusurlarını tam olarak anlamadan önce tasarlanmıştır.
Ethereum’da (ve birçok EVM zincirinde), öncelikle Harici Olarak Sahip Olunan Hesapları (EOA’lar) kullanırız. Bunlar yalnızca varlıkları tutabilen ve işlemleri başlatabilen basit cüzdanlardır. Tek bir özel anahtara bağlıdırlar ve karmaşık işlemler gerçekleştiremezler.
Aynı zamanda, akıllı sözleşmeler, blok zincirinde otomatik olarak yürütülen kodlardır. Akıllı sözleşmeler neredeyse her türlü görevi yerine getirmek üzere programlanabilir.
Akıllı sözleşmelerin esnekliğini herkesin kripto cüzdanına ekleyebilsek harika olmaz mıydı? İşte Sözleşme Hesapları (CA’lar) burada devreye giriyor – hesap soyutlamasının çekirdeğini oluşturuyorlar.
Sözleşme hesapları, akıllı sözleşmelerin sınırsız işlevselliğini cüzdanlara dahil ederek yeteneklerini önemli ölçüde artırır. Bu cüzdanlar hala fon tutabilir ancak artık tek bir özel anahtara bağlı değildir.
Hesap Soyutlama Nasıl Çalışır?
Geçmişte, özel anahtarınızı kaybetmeniz cüzdanınızı kaybetmenizle eşdeğerdi.
Bu deneyim, kripto kullanmayan kullanıcılar için çok zayıftır. Ancak sözleşme hesapları ile cüzdanlar geleneksel özel anahtar imzaları yerine birden fazla kimlik doğrulama yöntemiyle çalışabilir.
Kimlik doğrulama için parmak izi tanıma, üçüncü taraf sağlayıcılar (Google, Apple gibi), çoklu imza veya farklı imza şemaları kullanabilirsiniz.
Orijinal özel anahtarı kaybetseniz bile, önceden ayarlanmış yöntemlerle hesabınızı kurtarabilirsiniz.
Hesap doğrulaması oluşturmanın birçok yolu vardır. Bu yöntemler yalnızca cüzdan güvenliğini artırmakla kalmaz, aynı zamanda hesap soyutlama (AA) yoluyla yeni işlevler de sağlar.
Harici Olarak Sahip Olunan Hesaplarda (EOA’lar), tüm işlemler zincir üzerindeki yerel yakıt tokenı ile ödenmeli ve başlatan tarafından ödenmelidir. Ayrıca, bir seferde yalnızca bir işlem gerçekleştirilebilir.
Ama AA ile:
- İşlemler tamamen üçüncü bir taraf (genellikle uygulama) tarafından desteklenebilir.
- İşlemler farklı tokenlar ile ödenebilir (örneğin ETH yerine USDC kullanılarak).
- İşlemler, gaz ücretlerinden tasarruf etmek ve ayrı onaylar olmadan token takaslarına izin vermek için bir araya getirilebilir.
Gördüğünüz gibi AA, kripto uygulamalarının kullanıcı deneyimini önemli ölçüde iyileştirebilir. Önceden, katı yapılara bağlıydık ve bu da kripto para birimlerine başlamayı hantal ve zor hale getiriyordu. Artık AA ile geleneksel Web2 uygulamalarıyla karşılaştırılabilir, hatta onlardan daha iyi kullanıcı deneyimleri yaratabiliyoruz.
Bu akıllı sözleşme hesaplarının hala tamamen kullanıcılar tarafından kontrol edildiğini ve hiçbir üçüncü tarafın fonlarına erişemediğini vurgulamak önemlidir – tüm varlıklar kendi kendine emanet kalır.
AA’nın Mevcut Durumu Nedir?
EVM konusunda ERC-4337 ve EIP-7702 gibi teklifler AA için zemin hazırlamaktadır.
Bugün, bahsettiğim işlevlerin birçoğu zaten gerçekleştirilmiş durumda. Ancak, mevcut cüzdanları sözleşme cüzdanlarına dönüştürmek hala önemli bir çalışma gerektiriyor.
Şimdilik AA’nın basit, güvenli ve güçlü kullanıcı deneyimleri elde etmenin anahtarı olduğunu ve bir sonraki kripto kullanıcı dalgasını karşılayacağını bilin.
-
-
-
-
-
-
-
-
