Het waardevastleggingsdilemma van Ethereum

Het afgelopen jaar was de prijsontwikkeling van Ethereum teleurstellend. Ondanks de groei in het Ethereum ecosysteem, heeft ETH moeite gehad om in waarde te stijgen in vergelijking met zijn concurrenten. De ETH/BTC ratio, een belangrijke indicator van de relatieve kracht van ETH, is het afgelopen jaar met meer dan 32% gedaald.

Deze teleurstellende prijsontwikkeling heeft tot bezorgdheid geleid, vooral gezien Ethereums kernpositie in gedecentraliseerde financiën (DeFi) en slimme contracten. De vertraging in de prijsgroei heeft het debat aangewakkerd over het waardevaststellingspotentieel van ETH op lange termijn, vooral in het licht van de toenemende concurrentie van andere Layer 1 blockchains en de complexiteit die wordt geïntroduceerd door Layer 2 schaaloplossingen.

Layer 2-oplossingen leiden tot minder ETH-vraag

Ethereum’s Laag 2-oplossingen, zoals rollups, zijn ontstaan om de congestie op het Ethereum mainnet te verlichten. Door transacties off-chain af te handelen en ze vervolgens terug te plaatsen op de hoofdketen, bieden deze oplossingen snellere en goedkopere transacties, wat de gebruikerservaring aanzienlijk verbetert. Deze verschuiving brengt echter potentiële uitdagingen met zich mee voor de waardevastheid van Ethereum.

Naarmate er meer transacties worden verwerkt op Layer 2-oplossingen, worden vergoedingen en economische activiteiten die het Ethereum mainnet ten goede zouden komen, steeds meer omgeleid. Dit zou kunnen leiden tot een daling van de ETH-vraag naarmate gebruikers meer interactie hebben met Layer 2-netwerken zoals Arbitrum en Optimism in plaats van de Ethereum-basislaag. De economische stimulansen die de waarde van ETH bepalen, kunnen verzwakken, wat een impact kan hebben op de prijs en het nut van ETH als een primair actief in het ecosysteem.

Hoewel Ethereum kan dienen als DA-laag (Data Availability) voor deze Laag 2-protocollen, zijn de vergoedingen en de waarde die door ETH worden vastgelegd nog steeds aanzienlijk lager dan wanneer transacties direct op Laag 1 zouden plaatsvinden. Hoewel de DA-rol cruciaal is, kan deze de vermindering in directe transactiewaarde op het Ethereum mainnet niet volledig compenseren.

Aanzienlijke daling in benzinekosten

In juli en augustus 2024 zag Ethereum een dramatische daling van de gasvergoedingen, tot niveaus die in meer dan vijf jaar niet gezien waren. Deze trend wordt grotendeels toegeschreven aan de aanhoudende effecten van de Dencun-upgrade en de toegenomen activiteit op Layer 2-oplossingen.

Halverwege augustus waren de gaskosten van Ethereum gedaald tot slechts 0,6 gwei, waarbij transacties met een lage prioriteit slechts 1 gwei of minder kostten. Dit vertegenwoordigt een daling van meer dan 95% ten opzichte van de piek van 83 gwei die werd waargenomen tijdens netwerkactiviteit in maart 2024.

De Dencun-upgrade, geïmplementeerd in maart 2024, speelde een sleutelrol in het verlagen van transactiekosten op Layer 2-netwerken. Een opmerkelijk aspect van de Dencun-upgrade is de introductie van proto-danksharding, waardoor Ethereum Layer 2 transactiegegevens efficiënter kan verwerken met behulp van een nieuw type tijdelijke gegevens genaamd “blobs”. Deze blobs worden na een bepaalde periode gewist van de blockchain, waardoor de opslagkosten voor Layer 2 transacties aanzienlijk worden verminderd.

Toename in ETH-aanbod

De aanzienlijke daling van de gasvergoedingen heeft ook een impact gehad op de hoeveelheid ETH die verbrand werd, zoals bepaald door het EIP-1559 mechanisme. EIP-1559 stelde een basisvergoeding in voor elke transactie, die dynamisch wordt aangepast op basis van de vraag naar blokruimte.

Deze basisvergoeding wordt verbrand, waardoor ETH permanent uit omloop wordt genomen. Dit mechanisme introduceert deflatoire druk op ETH als de verbrandingssnelheid groter is dan de uitgifte van stakingbeloningen. Als de vraag naar ETH om gasvergoedingen te betalen echter onvoldoende is, kan de uitgifte uit staking rewards leiden tot een toename van het totale aanbod van ETH.

Door de verminderde verbranding van ETH is het totale aanbod van Ethereum de afgelopen maanden toegenomen, van ongeveer 120 miljoen ETH in maart tot ongeveer 120,3 miljoen in augustus. Als de vraag geen gelijke tred houdt, kan deze toename van het aanbod een neerwaartse druk uitoefenen op de prijs van ETH.

Interoperabiliteit en complexiteitsproblemen met laag 2

De ontwikkeling naar Layer 2-oplossingen heeft geleid tot interoperabiliteitsproblemen en een grotere complexiteit voor ontwikkelaars, waardoor het voor gebruikers een grotere uitdaging is geworden om een naadloze ervaring te bereiken in vergelijking met andere Layer 1-netwerken zoals Solana.

Elke Layer 2-oplossing, zoals Arbitrum, Optimism en zkSync, werkt als een aparte omgeving met zijn eigen regels en standaarden. Deze fragmentatie betekent dat activa en gegevens niet naadloos kunnen bewegen tussen verschillende Layer 2-netwerken, waardoor silo’s ontstaan binnen het Ethereum-ecosysteem.

Ontwikkelaars moeten complexe ketenoverschrijdende mechanismen bouwen of integreren om interoperabiliteit tussen deze lagen te bereiken, wat tijdrovend en foutgevoelig kan zijn.

Momenteel zijn er 64 Layer 2-oplossingen, 18 Layer 3-oplossingen en 81 opkomende Layer 2- en Layer 3-projecten die hun intrede doen op Ethereum. De isolatie van verschillende Layer 2-omgevingen maakt naadloze interactie tussen gedecentraliseerde applicaties (dApps) en gebruikers over deze netwerken moeilijk.

Bovendien verhogen de meerdere Layer 2-oplossingen de complexiteit van het bouwen en implementeren van dApps aanzienlijk. Ontwikkelaars moeten beslissen op welk Layer 2 netwerk ze willen bouwen, waarbij ze factoren zoals gebruikersaantallen, transactiekosten en technische specificaties moeten afwegen. Daarnaast verhoogt het onderhoud van dApps op meerdere Layer 2-oplossingen de werklast voor ontwikkeling en onderhoud vanwege de verschillende tools, API’s en prestatiekenmerken.

Deze problemen met interoperabiliteit en complexiteit hebben niet alleen gevolgen voor ontwikkelaars, maar ook voor de gebruikerservaring. Gebruikers kunnen het verwarrend vinden om tussen verschillende Layer 2-netwerken te navigeren, elk met hun eigen portemonnee, transactieprocessen en kosten. Deze gefragmenteerde ervaring kan de adoptie belemmeren en afbreuk doen aan de naadloze ervaring die Ethereum wil bieden.

Heeft ETH een monetaire premie?

Een monetaire premie verwijst naar de extra waarde die een actief heeft bovenop zijn intrinsieke waarde of gebruikswaarde, vaak omdat het wordt gezien als een opslagplaats van waarde, ruilmiddel of rekeneenheid. Ethereum wordt al lang beschouwd als een valuta met een monetaire premie, wat bijdraagt aan zijn status als de op één na grootste cryptocurrency qua marktkapitalisatie.

Voor Ethereum komt de monetaire premie voort uit verschillende factoren:

1. Nut binnen het ecosysteem: Ethereum ondersteunt een groot aantal gedecentraliseerde toepassingen (dApp’s), DeFi-platformen en niet-fungibele tokens (NFT’s). De vraag naar ETH om gasvergoedingen te betalen en deel te nemen aan on-chain activiteiten voegt waarde toe die verder gaat dan zijn technische functionaliteit.
2. Waarneming als opslagplaats van waarde: Door het wijdverspreide gebruik, de grote marktkapitalisatie en het geloof in de langetermijngroei van Ethereum, zien sommige beleggers ETH als een waardeopslagplaats, vergelijkbaar met Bitcoin. Deze perceptie draagt bij aan de monetaire premie van ETH.
3. Inzet en verdienpotentieel: ETH-houders kunnen beloningen verdienen door hun tokens in te zetten, wat de waardepropositie verder verbetert en de monetaire premie verhoogt.

In tegenstelling tot Bitcoin, dat een vaste leveringslimiet van 21 miljoen heeft, heeft Ethereum echter geen vaste leveringslimiet. Critici beweren dat dit gebrek aan een limiet het vermogen van ETH ondermijnt om te dienen als een betrouwbare opslagplaats van waarde, omdat het aanbod in de loop van de tijd kan toenemen, waardoor de waarde verwatert.

Volgens EIP-1559, wordt ETH een deflatoir activum wanneer de vraag naar ETH hoog is, omdat een deel van de gasprijzen wordt verbrand. Maar als de vraag daalt, verandert ETH in een inflatoir activum, wat zijn waardeopslagpropositie verzwakt.

Daarnaast wordt Ethereum vaak gezien als een “wereldcomputer” in plaats van een monetaire waarde. Hoewel deze veelzijdige rol nuttig is, kan het de perceptie van Ethereum als een eenvoudige, betrouwbare waardeopslag ondermijnen, in tegenstelling tot de focus van Bitcoin op het zijn van “digitaal goud”.

Het kernprobleem draait om de waardepropositie van Ethereum. Als het primaire doel van Ethereum is om te functioneren als een wereldcomputer, dan moet het transacties verschuiven naar Layer 2-oplossingen voor snellere verwerking en lagere kosten. Deze verschuiving draagt echter onvermijdelijk wat waarde over naar Layer 2 protocollen, waardoor de waardeopbouw van ETH als activa verzwakt. De uitdaging ligt in het vinden van een evenwicht tussen schaalbaarheidsbehoeften en het behouden en vergroten van de waarde van ETH.

Om zijn status als “Ultra Sound Money” te behouden, moet Ethereum ervoor zorgen dat Layer 2-oplossingen goedkope transacties bieden terwijl de waarde van zijn native asset behouden blijft. Dit delicate evenwicht is cruciaal voor ETH om zijn monetaire premie te behouden.